پف و تیرگی در دور چشم‌ها

آیا وقتی از خواب بیدار می‌شوید، ظاهر شما خسته‌تر از زمانی است که به رختخواب رفته‌اید؟ آیا بعد از برگشت از تعطیلات هنوز خسته و پژمرده به نظر می‌رسید؟ احتمالا تمامی این مسائل ناشی از چشمان پف کرده و حلقه‌های سیاه زیر چشم‌های شماست که ظاهر شما را خسته‌تر و مسن‌تر نشان می‌دهد. وجود این حلقه‌های سیاه در افراد جوان ۲۰-۳۰ ساله با گذشت زمان و پیری بیشتر می‌شود.

چرا این حلقه‌ها ایجاد می‌شوند و برای رفع آنها چه باید کرد؟

این مشکل در ابتدا با یک پف کردگی کوچک آغاز می‌شود که در برخی موارد حتی به سختی می‌توان آن‌را دید؛ اما در صورت عدم درمان کم‌کم به شکل یک موج و به تدریج همچون یک کیسه زیر چشمان شما پدیدار می‌شوند. کارشناسان معتقدند که دلیل شکل‌گیری آنها معمولا فرایند طبیعی پیری است. مقدار مشخصی از چربی به طور طبیعی زیر چشم وجود دارد که در جای خود به وسیله رباط‌ها محکم شده‌اند و با افزایش سن این رباط‌ها ضعیف شده و چربی به سمت جلو هدایت و موجب پف کردگی چشم‌ها می‌شود. با گذشت زمان این پف کردگی افزایش می‌یابد و پوست حالت کششی خود را از دست می‌دهد و آنچه را که ما کیسه‌های چشمی می‌نامیم، به وجود می‌آورد. اینکه افراد در چه سنی به این مشکل مبتلا می‌شوند، به پدر و مادر و وراثت بستگی دارد و این مسئله یک مشکل ساختاری آناتومیک و ژنتیکی است که موجب می‌شود برخی زودتر از سایر افراد به این مشکل مبتلا شوند. تنها وراثت در این مسئله موثر نیست، بلکه عوامل دیگری مثل شیوه زندگی روی آن نیز تاثیر دارند مقدار غذای شوری که می‌خورید، مقدار آبی که می‌نوشید و ساعاتی که می‌خوابید، حتی میزان فعالیت و ورزش شما در شکل‌گیری این کیسه‌ها موثرند. گاهی اوقات یک بیماری مزمن سینوسی و یا حساسیت بینی می‌تواند موجب پف کردگی چشم‌ها شود. تورم مستمر، پوست را شل و در نتیجه این کیسه‌ها را ایجاد می‌کند. «اگر احساس کردید بینی شما گرفته شده است و روی پیشانی‌تان درد دارید و یا چشمان‌تان خارش دارد و آبکی است، باید نزد متخصص آلرژی بروید، چرا که در برخی موارد با درمان حساسیت و یا سینوس می‌توان پف زیر چشمان را نیز درمان کرد.

 اگزمای پوستی
در برخی موارد هم اگزمای پوستی و کم خونی و خستگی در تیرگی و پف کردن زیر چشم‌ها موثر است. کار چشمی طولانی‌مدت نیز می‌تواند موجب تیرگی دور چشم شود. برخی از کارشناسان معتقدند که خارش زیر چشم باعث انتقال رنگدانه‌ها به آن منطقه می‌شود و وجود رنگدانه بیشتر تیرگی بیشتری ایجاد می‌کند. کمبود آهن نیز یکی از دلایل تیرگی زیر چشم است. تورم عادی در اطراف چشم به معنی تجمع بیش از حد مایعات است که آن‌را در بافت اطراف «اِدِم» می‌گویند و از آنجا که پوست اطراف چشم نازک‌ترین بخش پوست در تمام بدن است، تورم و تغییر رنگ در آن کاملا مشخص می‌شود.

 استرس و گریه
گاهی استرس و گریه نیز می‌توانند موجب بروز این حالت شود. شب تا صبح خواب هستید و چشم‌هان‌تان بسته است و پلک نمی‌زنید، پلک نزدن می‌تواند پف زیر چشم را تشدید کند. پلک زدن برای چشم مانند راه رفتن برای پاهاست و اگر آنها فعالیت نداشته باشند، به تدریج عضلات‌شان ضعیف و متورم می‌شود. به همین دلیل است که در برخی موارد به محض اینکه از خواب بیدار می‌شوید، شروع به پلک زدن می‌کنید. زمانی که چشم‌ها به طور غیر منتظره پف می‌کنند، آن‌را نادیده نگیرید، زیرا در برخی موارد، نشان از یک مشکل جدی پزشکی هستند؛ مثلا در افراد مبتلا به بیماری تیروئید، چشم‌ها و بافت‌های اطراف آن متورم می‌شوند. همچنین چاقی و ناراحتی‌های چشمی نیز می‌تواند از علائم اختلال تیروئیدی به نام بیماری گریوز (Graves) باشد. حساسیت چشمی، تب یونجه و برخی از انواع حساسیت‌ها مثل حساسیت‌های غذایی نیز باعث تورم پلک‌ها می‌شوند. ایجاد یک واکنش حساسیتی در بدن سبب ترشح ماده‌ای شیمیایی به نام «هیستامین» می‌شود که اثرات منفی بر بافت‌های بدن می‌گذارد و یکی از آنها نشت مایعات از عروق خونی است. این مایعات در بافت اطراف چشم تجمع می‌کنند و باعث ادم می‌شوند. هنگامی که شما به عفونت چشمی مبتلا باشید، این عفونت به شکل پف، تورم پلک و گودی‌های سیاه زیر چشم بروز می‌کند. چشم متورم به طور مستقیم پلک را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. خشکی چشم نیز می‌تواند باعث پف و تورم شود. بیماری‌های سیستمیک همچون نارسایی کلیه نیز موجب تورم در سراسر بدن، به ویژه اطراف چشم‌ها می‌گردد.

 درمان و گزینه‌های درمانی
گاهی می‌توان پف چشم را با یک روش ساده مثل قرار دادن یک بالش اضافی روی بالش خود کاهش داد. این کار بظاهر ساده می‌تواند پف چشم را در اوایل صبح از بین ببرد. یکی از بهترین روش‌های کاهش پف چشم قرار دادن یک چای کیسه‌ای سرد شده و یا خیار زیر چشم است که به طور موقت پف چشم‌ها را کاهش می‌دهد. چای سبز کیسه‌ای حاوی مواد طبیعی است که به عنوان (EGCG) شناخته شده‌اند و خاصیت ضد التهابی دارند. اگر به دنبال یافتن روشی هستید که تاثیر طولانی‌تری داشته باشد، می‌توانید از پُرکننده‌های چروک چشم به صورت تزریقی استفاده کنید و تاثیر آن را حدود ۸-۹ ماه داشته باشید.

پف و خطوط زیر چشم با این روش از بین می‌روند، ولی بعد از این دوره دوباره همه چیز مثل قبل می‌شود. عمل جراحی لیفتیگ یک جراحی سرپایی است که حدود ۱ ساعت بیشتر طول نمی‌کشد و با یک بی‌حسی موضعی و آرامبخش آغاز می‌شود و در حدود ۲ هفته به کلی التیام می‌یابد. این روش نیز در برطرف کردن سیاهی و چروک زیر چشم موثر است و نتیجه ماندگارتری دارد؛ ولی معمولا هزینه آن از عهده همه بر نمی‌آید.

 درمان با لیزر
در درمان پف چشم، به خصوص زمانی که از روش تزریق استفاده می‌گردد، اغلب سایه‌های تیره چشم نیز محو می‌شوند. گاهی اوقات تیرگی زیر چشم ناشی از پیری و نازکی پوست و تجمع عروق خونی است که در این موارد با انواع خاصی از لیزر و یا IPL (پالس نوری شدید) بهبود می‌یابد. در این روش با استفاده از گرما عروق خونی اضافی را تبخیر می‌کنند و رنگ آنها در زیر پوست محوتر می‌شود. بهترین روش برای درمان چشمان پف آلود و تیره، شناسایی علت زمینه‌ای آن است. خواب ناکافی و استرس می‌تواند موجب پف چشم‌ها شود. لایه‌برداری شیمیایی، روش‌های رایج لیزر پوست و کرم‌های پوستی و یا جراحی و برداشتن بافت اضافی چربی و سفت کردن عضلات به کاهش پف و چین و چروک‌ها کمک می‌کند. اگر تورم چشمان شما ناشی از حساسیت باشد، در صورت لزوم می‌توانید از قطره‌های چشمی استفاده کنید.

 کمپرس آب سرد

استفاده از کمپرس سرد نیز می‌تواند به طور موقت ورم پلک را از بین ببرد. سعی کنید نمک را در رژیم غذایی خود کاهش دهید و غذاهای غنی از پتاسیم مانند موز بخورید که مایعات اضافی بدن شما را از بین می‌برند. همچنین کرم‌هایی که حاوی فنیل افرین انقباض رگ‌های خونی شده و قطر آنها را کاهش می‌دهند و علاوه بر کاهش پف آلودگی چشم‌ها، تیرگی آنها را نیز کم می‌کنند. با این حال به این نکته نیز دقت کنید که اگر به طور ناگهانی ناخواسته این کرم‌ها را وارد چشمان خود کنید، موجب التهاب آن می‌شوید. بنابراین قبل از مصرف حتما با پزشک مشورت کنید. درمان با هیدروکینون نیز می‌تواند در از بین بردن پف‌ها و هاله‌های سیاه زیر چشم موثر باشد.

 قبل از خواب آرایش‌تان را پاک کنید
قبل از خوابیدن حتما آرایش خود را پاک کنید؛ زیرا مواد آرایشی و شیمیایی خود می‌تواند یکی از علل حساسیت و پف چشم باشد. نوشیدن آب کافی را فراموش نکنید. گاهی اوقات در طول روز به دلیل داشتن مشغله‌های فراوان از نوشیدن مایعات غافل می‌شویم و زمانی که به یاد آن می‌افتیم، می‌خواهیم تمام نیاز روزانه خود را به یکباره برطرف کنیم؛ ولی نوشیدن آب به طور تدریجی بسیار موثرتر از نوشیدن حجم زیادی از آب به طور یکجاست. اگر چشمان شما پف‌آلود است، از مصرف لوازم آرایش و مواد شیمیایی خودداری و از محصولات بدون اسانس و در صورت امکان گیاهی استفاده کنید که بعضی اوقات خود این اسانس‌ها نیز باعث تیره‌تر شدن بیشتر زیر چشم‌ها می‌شوند. محصولاتی که حاوی اسید گلیکولیک و اسید سالیسیلیک هستند، می‌توانند پوست را حساس و قرمز و متورم کنند.

ماهنامه دنیای سلامت

زیبـاشـو دات کام