کاشت مو

مو یکی از اجزای بدن است که در زیبایی چهره بسیار نقش دارد. از قدیم، ‌بلندی مو برای دختر خانم‌ها اهمیت بسیاری داشت، به شکلی که داشتن موهای بلند برای خانم‌ها و دختران جوان حسن محسوب می‌‌شد در صورتی که چندان به نظافت و نگهداری آن اهمیت داده نمی‌شد. با گذشت زمان، بلندی موی جایش را با سلامتی عوض کرد.
در عصر حاضر حتی برای ریزش موی سر نیز راه چاره و راهکار وجود دارد. برای آشنایی بیشتر آن دسته از افرادی که کم‌مو یا به اصطلاح کچل هستند، خواندن این مطلب خالی از لطف نیست.

۱- تعداد موهای برداشته شده از منطقه دهنده پس از کاشت در منطقه طاس بیشتر می‌شود و تراکم آن به مرور زمان افزایش می‌یابد.
تعداد موهای هر فرد پس از تولد زیاد نمی‌شود و با گذشت زمان به صورت نرمال کاهش هم پیدا می‌کند. بنابراین هر تعداد مو که کاشته شود همان مقدار درمی‌آید و تغییری در تعداد آنها به وجود نخواهد آمد.
۲- موها را می‌توان از پوست سر برداشت و در آزمایشگاه آنها را تکثیر کرد.
این مسئله فعلا در حد تحقیقات و آزمایشگاه است و کاربرد عملی پیدا نکرده است. تحقیقاتی که در حال حاضر انجام می‌شود بیشتر روی این موضوع تکیه می‌کند که تعدادی از موهای پشت سر فرد را گرفته و سلول‌های زوایای ریشه مو را از آنها جدا می‌کند. سپس این سلول‌ها در محیط کشت آزمایشگاه تکثیر پیدا می‌کند به طوری که تعداد آنها به صدها هزار می‌رسد. همچنین آنها را با عناصر دیگر ترکیب می‌کنند تا قدرت رشد آنها افزایش پیدا کند. بعدا این سلول‌ها در نواحی طاس به صورت تزریق زیر جلدی می‌شوند. سلول‌های تزریق‌شده تبدیل به موهای جدید خواهد شد و طاسی فرد برطرف می‌شود. به این متد جدید درمانی روش FCI گفته می‌شود. این روش جدید می‌تواند هم برای رشد و ضخیم شدن مجدد موهای ضعیف ‌شده قبلی فرد مورد استفاده قراربگیرد و هم باعث رشد موهای جدید در مناطق کاملا طاس و بدون مو شود. در این روش محدودیت تعداد موهای قابل کاشت وجود ندارد. بنابراین امید است که بتوان در یک فرد کاملا طاس که فقط دارای تعداد اندکی مو در پشت سرش است یک سر پر از مو به وجود آورد. با این متد همچنین می‌توان برای خانم‌های دارای ریزش مو به صورت گسترده و پخش نیز کاشت مو انجام داد. البته تا رسیدن به نتیجه مطلوب، هنوز راه زیادی باقی مانده و این تکنیک در حال حاضر کاربرد عملی پیدا نکرده است.
۳- از موی نواحی دیگر (به جز پشت و اطراف سر) شامل ریش، زیربغل، منطقه تناسلی، سینه، پشت، شکم و دست و پا می‌توان به عنوان منطقه دهنده استفاده کرد.
موهای مناطق مختلف بدن دارای تفاوت‌های ساختاری و اساسی با یکدیگر هستند. بنابراین نمی‌توان از موی هر ناحیه از بدن به جای موی سر استفاده کرد. بهترین مو برای کاشت در مناطق طاس سر، موی ناحیه مشخصی از پشت و اطراف سر است. موهای نواحی دیگر اگرچه از نظر تئوری می‌توانند مورد استفاده قرارگیرند ولی به دلایلی به درد این کار نمی‌خورند که عبارتند از:
الف) برداشت مو از این نواحی برای بیمار بسیار مشکل و دردآور است و ناراحتی زیادی ایجاد می‌کند.
ب) اسکار(جوشگاه) محل برداشت مو از نواحی دیگر برخلاف پشت سر(که در زیر خواب موهای بالای محل برداشت مخفی می‌شود) مخفی نمی‌شود. بنابراین همیشه آشکاراست.
ج) رشد موهای نواحی دیگرنسبت به موهای سر اغلب کمتر و این موها معمولا نازک و دارای رنگدانه کمی است. به طورکلی از نظر مشخصات رشدی و ظاهری تفاوت‌های زیادی با موهای سر دارند. بنابراین مناسب کاشت مو در سر نیستند.
د) میزان هرزرفتن (پرت) موهای نواحی دیگرهم در زمان برداشت و هم در حین کاشت، نسبت به موهای پشت سر بالاتراست.
بهتر است، همیشه از موهای پشت سر به عنوان بانک مو استفاده کنیم و فقط در موارد استثنایی از موهای بدن استفاده کرد.
۴- از موی دیگران می‌توان برای کاشت مو استفاده کرد.
به دلیل تطابق نداشتن خصوصیت‌های بافتی و سیستم ایمنی ما بین انسان‌های گوناگون در صورت استفاده از موهای شخص دیگر این موها پس زده می‌شوند و نمی‌گیرند.
غالبا این سؤال پیش می‌آیدکه چرا پیوند اعضا دیگر بدن مانند کلیه، قلب و غیره پس زده نمی‌شود؟ اول این که احتمال پس‌زده شدن پیوند در مورد سایر اعضا بدن هم وجود دارد و بالا است. دوم این که بیمار برای جلوگیری ازدفع عضو پیوندزده شده باید تا آخر عمر داروهای ضدسیستم ایمنی مصرف کند. یکی از عوارض مصرف این داروها ریزش مو است ولی چون بیمار به عضو پیوندزده شده نیاز دارد و ادامه زندگی وی وابسته به وجود عضو پیوندی است، بنابراین مجبور است ریزش مو را تحمل کند ولی در مورد پیوند مو این مسئله صدق نمی‌کند.
۵- کاشت موی طبیعی را می‌توان در هر سنی انجام داد.
با توجه به این که ریزش موی مردانه یک فرآیند دائمی و رو به گسترش است و با در نظرگرفتن محدودیت‌هایی که در کاشت موی طبیعی وجود دارد، بهتر است زمانی این کار را انجام دهیم که موها به اندازه کافی ریخته شده باشد تا به کاشت مو جواب خوبی بدهد و ریزش موی شخص به یک مرحله پایدار و تقریبا ثابتی رسیده باشد. حداقل سنی که معمولا برای انجام کاشت موی طبیعی در نظر گرفته می‌شود بین ۳۰-۲۵ سالگی است.
۶– باید بگذارم تا کاملا طاس شوم و بعد برای کاشت مو مراجعه کنم؟
این سؤالی است که اکثرمردان جوان مبتلا به طاسی خفیف از پزشک می‌کنند. پاسخ به این پرسش به فاکتورهای گوناگونی مثل سن بیمار، شدت و نوع طاسی، تاریخچه خانوادگی طاسی و بسیاری از عوامل دیگر بستگی دارد. ولی به طورکلی بهتر است تصمیم‌گیری را به عهده متخصص پوست بگذارید. اگر متخصص پوست به شما توصیه کرد که این کار انجام دهید یا بالعکس آن را به تعویق بیندازید، حتما گوش دهید و در صحبت‌های وی تردید نکنید.
۷– کاشت مو با استفاده از لیزر بهتر از کاشت موی معمولی است.
برخی از پزشکان پس از انجام کاشت مو، از لیزر برای بهبود سریع‌تر زخم‌های موجود استفاده می‌کنند، ولی لیزر ارتباطی به تکنیک برداشت و کاشت مو که مهم‌ترین قسمت‌های کاشت موی طبیعی را تشکیل می‌دهد و نتایج کاشت مو به انجام درست آنها وابسته است ندارد. اگر کسی ادعا می‌کند که با استفاده از لیزر می‌تواند برای شما کاشت موی بهتری انجام می‌دهد، قصد فریب شما را دارد و ادعای ایشان کذب است.

* یک فرد طاس چه زمانی بهتر است پیوند مو را انجام دهد؟

جواب به این سؤال مشکل است. اکثرا این عمل را زمانی انجام می‌دهندکه به اندازه کافی موهای‌شان ریخته شده باشد ولی هنوزکاملا طاس نشده‌اند. بهتر است فرد زمانی این کار را انجام دهد که نسبتا جوان (۴۵-۲۵ سال) و از نظراجتماعی فعال باشد و می‌خواهد درکار و زندگی پیشرفت کند. البته کاشت مو حتی در دهه‌های ۶ و ۷ زندگی نیز به شرط این که فرد از نظر وضعیت سلامتی مشکلی نداشته باشد نتایج خوبی خواهدداشت.
در صورتی که شروع فرآیند نازک شدن موها و طاسی در اواخر نوجوانی و اوایل دهه ۲۰ باشد می‌توان پیش بینی کرد که این فرد دچار طاسی شدید و کامل خواهد شد. در حالی که اگر این اتفاق در دهه ۳ و ۴ زندگی بیفتد، می‌توان تصور کرد که فرد مبتلا به کم مویی وسیع و شدید نخواهد شد. این مسائل همگی در تصمیم‌گیری برای انجام یا انجام ندادن کاشت مو در یک فرد متقاضی پیوند مو تاثیر بسزایی دارد.

* روش‌های انجام کاشت موی طبیعی

در پیوند، موی طبیعی از پشت و کناره‌های سر مو برداشته و در بخش‌های طاس شامل سر، ریش، سبیل و ابرو کاشته می‌شود. این کاربه دو روش میکروسرجری (FUT) و روش جدید غیرجراحی (FIT) انجام می‌شود. طریقه کاشت موهای برداشته شده در هر دو روش FIT و FUT یکسان است و موها در هر دو روش به صورت میکروگرافت کاشته می‌شوند و اختلاف این دو روش فقط در طریقه برداشت موها است. به عنوان یک اصل کلی در حال حاضر FUT متد استاندارد پیوند مو در دنیا است و روش FIT بیشتر به عنوان روش کمکی (یعنی جلسه دوم کاشت مو) و برای افزایش تعداد گرافت‌های برداشته شده مورد استفاده قرار می‌گیرد و فقط در موارد کمی است که از روش FIT به عنوان جلسه اول پیوند مو استفاده می‌شود.
کاشت مو یک عمل جراحی سرپایی است که نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد. این کار در اطاق عمل کلینیک یا مرکز جراحی محدود و با ابزارهای عمدتا یک بار مصرف انجام می‌شود و به دلیل ماهیت سرپایی آن و رعایت احتیاط‌های لازمه، احتمال بروز عفونت در آن تقریبا صفر است.
مناطق مختلف پوست سر که برای انجام کاشت موی طبیعی دارای اهمیت هستند عبارتند از:

الف) منطقه برداشت مو (بانک مو)

منطقه خاصی از پشت سر (اکسی پوت) و دوطرف سر را بانک مو می‌گویند. موهای این مناطق دارای گیرنده هورمون مردانه (تستوسترون) نیست. بنابراین تحت تاثیر آثار ریزش موی این هورمون قرار نمی‌گیرند، بنابراین حتی در افرادی که دارای ژنتیک مثبت دال بر وقوع طاسی مردانه هستند، این نواحی دچار ریزش مو نمی‌شود یا این که خیلی کم دچار ریزش مو می‌شوند و معمولا تا سنین بالا باقی می‌مانند. به همین دلیل بهترین منبع (بانک) برای برداشت، موهای پشت و دوطرف سر شخص است که درطول سال‌ها انجام کاشت موی طبیعی به اثبات رسیده است. نکته مهم این است که این موها حتی در صورت انتقال به نواحی طاس خاصیت خود را حفظ می‌کنند و نمی ریزند. بسته به مشخصات پوست و موی فرد در این نواحی و روش انجام شده برای برداشت مو (FUT یا FIT3 الی ۴ مرتبه) می‌توان از این بانک مو، برداشت کرد بدون این که مشکلی برای فرد به وجود آید. با برداشت مو از این ناحیه به روش FUT یک خط اسکار (جوشگاه) باریک در محل به وجود آمده است که از نظر علم زیبایی مشخص نیست، زیرا در خواب زیر موهای پشت سر مخفی می‌شود. ولی در صورتی که فرد موهای سرش را از ته بزند، این خط باریک دیده خواهد شد.

در روش FIT با استفاده از پانج بسیار ظریف فولیکول‌های مو به صورت تک به تک برداشته می‌شوند. محل برداشت به صورت اسکارهای دایره‌ای بسیار کوچک در می‌آید که همانند روش FUT در خواب زیر موهای پشت سر مخفی می‌شوند ولی اگر فرد موهایش را ازتَه بتراشد مشخص خواهد بود.

این سؤال همواره از سوی بیماران مطرح می‌شود که آیا لازم است، موهایم را برای انجام کاشت مو کوتاه کنم؟ پاسخ این سؤال بستگی به روش کاشت مو دارد. برای انجام متد FIT کوتاه‌کردن کامل موهای بیمار، الزامی و بدون تراشیدن کامل موها، انجام FIT غیرممکن است. در مورد روش FUT قسمت برداشت مو در پشت سر را می‌توان کاملا کوتاه نکرده بلکه فقط نواری را که می‌خواهیم برداشت کنیم با نمره چهار کوتاه کنیم که در این صورت حتی بلافاصله پس از اتمام عمل هم هیچ‌کس متوجه برداشت نوار نخواهد شد. ولی در مورد قسمت کاشت باید این منطقه دارای موهای تقریبا کوتاه باشد (در حد نمره چهار) درغیر این صورت جاگذاری گرافت‌ها در لابه‌لای موهای بلند موجود در محل کاشت بسیار مشکل است. از طرف دیگر وقتی که موها را در منطقه کاشت کوتاه نکنیم شست‌وشوی محل کاشت پس از عمل خیلی سخت شده و باید بیمار احتیاط کند تا آسیبی به موهای کاشته شده وارد نشود. به طور کلی نظر مولف کوتاه کردن کامل همه موهای سر با نمره چهار قبل از انجام کاشت مو است البته همان طور که گفته شد این مطلب برای قسمت برداشت در پشت سر اجباری نیست ولی در هر حال اگر انجام شود، بهتر است.

ب) مناطق کاشت مو
جلوی سر، منطقه بالای سر (قله سر) و منطقه وِرتکس نواحی از پوست سر هستند که می‌توان در آنها کاشت مو را انجام داد. منطقه جلوی سر شامل سه قسمت است: خط موی جلوی سر، منطقه پشت خط موی جلوی سر تا قله سر و منطقه شقیقه‌ها. بسیاری از افراد جوان و کم سال با ریزش مو در شقیقه‌ها برای کاشت مو مراجعه می‌کنند که این کار را زمانی می‌توان انجام داد که وضعیت ریزش موی فرد به یک حالت پایدار رسیده باشد؛ یعنی ۳۰ الی ۳۵ سالگی و قبل از این سن. کاشت مو در شقیقه‌ها اگرچه انجام‌شدنی است ولی کار صحیحی نیست و عاقلانه نخواهد بود.
منطقه ورتکس ناحیه‌ای است مابین قله سر و بانک مو که موهای آن دارای خواب‌های متفاوتی هستند. ریزش مو در این منطقه معمولا به شکل یک دایره بدون مو است. اگر در سن پایین که هنوز وضعیت ریزش مو در این منطقه ثابت و پایدار نشده است، اقدام به کاشت مو در ورتکس کنیم، به دلیل پیشرفت روند طاسی مجددا اطراف دایره کاشته شده، خالی می‌شود و منظره زشتی به وجود می‌آید، بنابراین انجام کاشت مو در منطقه ورتکس در سن پایین کار بسیار اشتباهی است.
به عنوان یک اصل کلی، برای مناطق سه گانه ریزش مو در سر، باید زمانی کاشت مو را در نظرگرفت که طاسی قابل ملاحظه و شدید در این مناطق به وجود آمده و سن فرد هم حداقل ۲۵ سال باشد. در هر حال بهتر است، همیشه با متخصصان پوست درباره کاشت موی طبیعی مشاوره انجام داد و هیچ‌گاه به صرف تبلیغات و وعده و وعیدهای افراد غیرمتخصص دست به انجام پیوند مو زده نشود زیرا با این کار شخص در راهی قدم می‌گذارد که انتهایش جز تباهی و پشیمانی چیزی نخواهد بود. کافی است سری به دادگاه‌های جرائم پزشکی بزنید تا صحبت‌های دلسوزانه مولف را به خوبی متوجه شوید.

دکتر بهرام یزدانی مشاور

زیبــا شــو دات کام